Cor Koeleman
Wat doet een buurtwerker eigenlijk..?
Het werk van een buurtwerker is best moeilijk uit te leggen. Loodgieter is duidelijk, burgemeester ook, maar buurtwerker… dat is op zijn zachtst gezegd iets ingewikkelder, ook voor de buurtwerker zelf. Ik ga dan ook niet uitleggen wat voor vak het is. Ik ga wel vertellen hoe vrolijk je van dit werk wordt en dan zou je willen dat je buurtwerker bent, zelfs zonder dat je precies weet wat het eigenlijk is.
Zo word ik op dinsdagochtend vroeg altijd opgewacht door de beheerder van die dag, die mij vraagt: “Hé Cor, een cappuccino met expresso?” En op de woensdagochtend klinkt het: “Hé ouwe dibbes, hoe gaat ie vandaag?” Het zijn de kleine dingen die het doen.
Gisteren met het Buurtbakkie, onze elektrische bakfiets met wapperende vlag, de straat op gegaan voor het project Lief & Leedstraten. We zoeken ‘gangmakers’, mensen die aandacht hebben voor hun buren. Aan wie zou jij een bloemetje willen geven hier in de straat?
“Ik ben geen gangmaker, hoor, ik haat mensen. Haha, nee hoor, ik denk dat ik wel iemand weet, die het misschien wil.” Samen lopen we de hoek om en kloppen op het raam van een buurvrouw. Helaas niet thuis. De buurvrouw aan de overkant weet ook wel iemand. Ook niet thuis. Dan maar de pioenroos met informatieflyer half in de brievenbus stoppen; hopelijk gaat deze buurman nog reageren. Een andere buurtbewoner deelt haar contactgegevens met ons. Gangmaker, het lijkt haar wel wat, ze gaat erover nadenken. Een mooie middag op straat.
Terug in het buurtcentrum hangt een lokale kunstenaar net zijn prachtige schilderijen op in de hal. Ze hangen hoog, want: “Ik wil niet dat ze beschadigen.” We lachen, want dit zagen we nog in geen enkele galerie, zo hoog. Misschien wordt hier wel een trend gezet.
Door al deze bewoners in Westerpark wordt zelfs computerwerk leuk, want ik mag er weer een blog over schrijven!
Het is niet ‘alsof’-werk…
Donderdagavond 9 februari 2023, Nassaukerk Staatsliedenbuurt. Mijn collega Cunera Frisart en ik van Combiwel Buurtwerk organiseren samen met Jette Uittenhout (Kerk en Buurt) en Peter Zijlema (Stadsdorp Westerpark) het minicongres Vrijwilligers Maken Het Verschil, een netwerkavond voor coördinatoren en trekkers van vrijwilligersorganisaties. De opkomst is goed, 40 mensen van 23 organisaties zijn aanwezig. Tijdens de heerlijke maaltijd – gemaakt door Aicha en haar cateringcollega – en de muziek van Sonny Griffin worden de eerste contactgegevens al uitgewisseld, nog voordat iedereen aanschuift bij de inspiratietafel waarvoor ze zich hebben ingeschreven.
Mijn rol is die van gespreksleider aan een van de twee inspiratietafels over het vinden en binden van vrijwilligers. Peter leidt dit gesprek aan de andere tafel. Het tweede onderwerp is diversiteit en inclusie. Die gesprekken worden geleid door Jette en mijn collega Leander Haaitsma.
Dat vinden en binden veel losmaakt, is mooi om te zien. De een zit te luisteren en leert van wat de ander passievol vertelt. Duidelijk wordt maar weer eens, dat het niet gemakkelijk is om vrijwilligers te vinden, te waarderen, vast te houden of juist weer los te laten.
Belangrijk is aandacht geven en luisteren, zorgen voor een ‘gemeenschap’, voelen dat je erbij hoort, duidelijk zijn over wat het nut is voor de vrijwilliger en wat het nut is van de organisatie, nuttig werk. Het digitale platform Nextdoor als wervingskanaal, goed inwerken van vrijwilligers en vragen naar wat iemand nog meer kan, talenten, een appgroep om verantwoordelijkheden te delen zoals aan- en afwezigheid. Allemaal goede tips en ervaringen, die gedeeld worden.
De overleguurtjes waarin Jette, Peter, Cunera en ik de bijeenkomst hebben voorbereid, waren goed besteed. Met de tips en tops in ons achterhoofd zijn we trots op het resultaat en op de kracht van onze samenwerking. “Het smaakt naar meer!”, zeggen we tegen elkaar tijdens de evaluatie in restaurant het Plantsoen. En dan bedoelen we niet alleen het eten.
15e Talentenbeurs West…
De laatste keer. Toch? Ja, het was echt de laatste keer. Ik ga het missen. De Hallen Studio’s, de mensen, de drukte, de organisaties. Alles eigenlijk.
De 15e Talentenbeurs West, de laatste dus, stond volledig in het teken van vrijwillige inzet. 42 Organisaties uit Amsterdam West hadden vrijwilligersvacatures in de aanbieding en de bezoekers waren op hun beurt op zoek naar een leuke invulling van hun vrije tijd.
Ik denk dat ik ze alle vijftien heb bijgewoond en de meeste mede-georganiseerd. Van de Havelaar naar Podium Mozaïek om te eindigen in de Hallen Studio’s. De organisatie van de beurs – die voorheen twee keer per jaar bezocht kon worden – was steeds een enerverende reis, die voor ons altijd drie tot vier maanden van tevoren begon. Spanning, stress, deadlines en hard werken. Gewoon leuk dus.
Geweldig hoe de studio’s dit jaar aangekleed waren met ronde tafels bedekt met strakke witte lakens waar de organisaties die middag hun kantoor hielden. Het randprogramma was als vanouds inspirerend en kleurrijk. Filmbeelden van de vier elementen – aarde, water, lucht en vuur – hielden de ogen van de bezoekers vast. De blijde, sterke stem van onze dagvoorzitter wees de bezoekers de juiste kant op, bij de LinkedIn-fotograaf stond een lange rij wachtenden en de stoelen bij de haarstylisten waren de hele dag bezet.
Match na match werd gemaakt op deze dinsdagmiddag in november. Ik zal het missen. Wat ik deze laatste keer al miste, was de aanwezigheid van onze opdrachtgever. Jammer. Voorheen altijd van de partij met een warm woord en trotse aandacht voor iedereen. De beurs was belangrijk, een moment waarnaar toegeleefd werd met elkaar. Ik kijk terug en ben trots op mijn collega’s! We hebben het samen toch maar weer geflikt, voor de laatste keer … Óp naar nieuwe kansen aan de horizon!
Altijd weer de dupe…
Op een vroege zomermorgen in juli zit ik in het zonnetje voor het buurtcentrum. Het gaat weer een hete dag worden. Een buurtbewoner ziet me zitten.
“Cor, hoe hou ik mijn huis koel? Het is zo ontzettend warm binnen. Gaat ook niet meer weg. Blijft hangen. Ik weet het niet meer, weet jij iets?”
“Zet je alles tegen elkaar open?”
“Op mijn balkon sluit ik alles af, stel je voor dat er iemand binnenkomt.“
“Heb je al een bak ijs geprobeerd gecombineerd met een kleine ventilator?”
Het is een erg warme zomer en veel mensen hebben het daar moeilijk mee.
Twee maanden later. Het probleem van de warmte is het probleem van de kou geworden. Of liever gezegd, het probleem van de slecht geïsoleerde woning, de hoge gasprijs en weinig te makken hebben. Dezelfde buurtbewoner vraagt me nu hoe deze toestand het hoofd te bieden. Arme mensen wonen in oude woningen en worden keer op keer de dupe. Ik wil graag helpen, maar hoe dan?
Na een oproep van het LSA, een netwerk van bewonersgroepen, buurthuizen in zelfbeheer, BewonersBedrijven en coöperaties, heb ik met drie bewoners een kleine brainstorm over hoe de energierekening verlaagd kan worden. Het LSA vraagt om projecten op te zetten, die buurtbewoners en/of het buurthuis met die verlaging helpen. BuurtBespaarBudget heet het potje met geld dat het LSA beschikbaar heeft voor deze plannen. Uit de inspirerende middag ontstaat het idee om in Westerpark een BuurtBespaarHuiskamer op te zetten. Een verzamelpunt voor buurtbewoners die gezellig en warm een bakje koffie willen drinken, waar informatie over besparende maatregelen te krijgen is en waar je vooral van elkaar kan leren wat je kunt doen om zo goed mogelijk de koude winter door te komen met een fatsoenlijke, liefst zo laag mogelijke, energierekening.
Plan is snel geschreven en ingediend. Nu afwachten of er geld wordt toegekend om ook daadwerkelijk te kunnen starten. En anders? Anders ook.
Samen een straatje om…
Ik maakte me wel een beetje zorgen. Buiten was het donker geworden door een dreigend zwarte wolkenlucht. Binnen moesten de lampen aan. Woensdagmiddag. Ze waren nog niet terug. Inmiddels kwam de verwachte regen met bakken naar beneden.
“Cor, er zijn net twee mannen binnengekomen met de duofiets en ze vragen naar jou.” Pfff. Gelukkig. Ze zijn er weer. Alles is toch goed gegaan. In de hal staan Albert en Robbert. Doorweekt. Koud. Maar oh zo gelukkig. Robbert staat te rillen maar straalt. Albert vertelt opgewekt dat ze helemaal tot aan Halfweg zijn gefietst en dat het gewoonweg fantastisch was.
De week ervoor nam Albert contact met me op. Hij had gehoord dat er in Huis van de Wijk Horizon een duofiets stond, die speciaal aangeschaft is om iemand anders, die slecht ter been is, mee te nemen voor een rondje door de buurt. Robbert, de partner van Albert, is licht dementerend en samen fietsen door Westerpark zou geweldig zijn. Het zou een proefritje worden die woensdag, maar het werd een heuse fietstocht waar ze van genoten.
De week daarop, op dinsdagochtend, pak ik mijn mobiel om Albert een berichtje te sturen met de vraag of ik de fiets weer voor ze klaar moet zetten. Op datzelfde moment zoemt de mobiel en ik kijk in WhatsApp.
Goedemorgen Cor, zou ik morgen, woensdag, de duofiets mogen gebruiken?
Groetjes Albert en Robbert
Op zoek naar vrijwilligerswerk…
Op de website van Combiwel Buurtwerk staat een heel eenvoudig formuliertje met de vraag:
Zoek je vrijwilligerswerk en wil je graag hulp daarbij?
Het invullen is zo gedaan en een buurtwerker uit de wijk waar diegene woont, neemt contact op voor een gesprek. Ondanks de simpele vraag op de website, zijn de redenen waarom iemand een gesprek wil heel divers. Meestal is ondersteuning gewenst bij de zoektocht naar vrijwilligerswerk, samen kijken welke talenten iemand heeft of de vacaturebank van de Vrijwilligers Centrale Amsterdam afstruinen. Soms meldt zich iemand die het best wel allemaal zelf kan.
Dit keer zat er een jonge vrouw tegenover me, die precies wist wat ze wilde: werken. “Niet om het geld hoor, maar gewoon om ergens deel van uit te maken. Liefst dat er een win-win situatie is, bijvoorbeeld werken voor kost en inwoning. Dat je werkt voor de gemeenschap en dat deze je opneemt in haar midden.” De vrouw keek me helder aan en ik moest lachen toen ze dat vertelde, want ze ging rechtop zitten en er kwam een blijde blik op haar gezicht. “Morgen ga ik naar Brabant. Op bezoek bij een gemeenschap, die een vacature heeft die aansluit bij mijn wensen. Gewoon even kijken of het wat is, of het goed voelt, voordat ik reageer. Is tenslotte wel in Brabant en ik zal Amsterdam dan moeten verlaten.”
Het gesprek verliep vlot. Anders dan de meeste gesprekken, waarbij veelal om ondersteuning gevraagd wordt. In dit geval hoefde ik alleen maar te luisteren en de juiste vragen te stellen. Iemand welkom laten voelen, zodat ze weet, dat ze altijd bij ons terecht kan.
“Bel of app me maar als je nog eens wilt praten. Kan altijd.” Nog geen week later zoemt de telefoon en staat er de vraag: Kunnen we een vervolgafspraak inplannen? Ik antwoord meteen: Morgen 15:00 uur? Duimpje. Tot morgen!
Buurtwerk Westerpark vertelt... 