Leefbaarheid
Tijd…
Ticking away the moments that make up a dull day
Shorter of breath and one day closer to death
(Pink Floyd)
Een mogelijk somber stemmende songtekst. Er zijn natuurlijk ook zat liedjes met een vrolijker insteek, zoals you’re my favourite waste of time (Owen Paul).
Hoe ieder mens het verglijden van de tijd ervaart, verschilt enorm. Niet alleen gaat de tijd steeds sneller naarmate je ouder wordt, maar ook is de beleving van tijd anders als je vrij hebt en een dag zonder verplichtingen voor de boeg of juist een volgepropte agenda je aanstaart. Voor de een is een dag zonder plannen een dag vol vrijheid, de ander beleeft dit als een gapend gat wat het beste overbrugd kan worden door lang uitslapen. Op het internet is van alles terug te vinden over Kairos en Chronos, zonen van de god Zeus, twee gezichten van de tijd: tijd die de klok wegtikt en tijd zoals die beleefd wordt.
Vandaag wil ik het hebben over het verschil in tijdsbeleving tussen een buurtbewoner die op een dag besluit om een goed idee om te zetten in daden en een bewonersinitiatief wil opzetten en de vertraagde tijd door regels, protocollen en planningen van de instituties waar die bewoner dan vaak mee te maken krijgt. Met een beetje pech stuur je je plan net een dag na de vergaderdatum in, blijkt dat een vergunning maanden van te voren aangevraagd moet worden, kost het heel veel tijd om de detailvragen die je terugkrijgt te beantwoorden of kom je er door omstandigheden niet meteen aan toe. Dan kan er tussen droom en daad zomaar een maand of drie zitten. In de systeemwereld is dat een korte termijn, maar in de leefwereld kan in die tijd alweer van alles gebeurd zijn.
Een kwestie van lange adem, de aanhouder wint, regeren is vooruitzien…, dat de vertragende werking van onze samenleving eeuwenoud is, blijkt wel uit deze gezegden. Maar ook: niet geschoten is altijd mis. Dus aarzel niet langer, neem even de tijd en schrijf dat kattenbelletje, dat in je achterhoofd rammelt, eens uit. Wie weet welke leuke initiatieven eruit voortkomen, gun het wat tijd… en wie weet heb jij straks de tijd van je leven tijdens een spetterend buurtfeest, een groene excursie, een boeiende expositie of een serie interessante workshops. Denk jij nu, alles op z’n tijd? Ook prima, komt tijd komt raad, slaap er rustig nog een nachtje over.
En als de tijd daar is, weet dan de buurtwerkers te vinden, zij maken graag tijd om met jou van droom tot daad te komen.
Buurtbakkie…
Zie je de vlag al wapperen? Je nadert twee blije gezichten rondom een bakfiets en je krijgt de vraag: “Hey, hoe gaat het met u? Lust u een buurtbakkie? Thee of koffie? Wilt u melk en suiker erin?”
De reactie is meestal: “Oh? Waar staan jullie eigenlijk voor? En dat is precies de reactie, waar we op hopen om erop in te gaan! Buurtbakkie is in het leven geroepen door Combiwel Buurtwerk De Baarsjes, met succes! Wat ik mooi vind aan deze methode is dat je op de simpelste manier contact maakt met de buurt waarin je werkt, door op straat te staan en in gesprek te gaan.
Wat ik belangrijk vind om in gedachten te houden, is dat het gesprek zo open mogelijk gestart moet worden. Wij komen niks verkopen, wij willen alleen vragen hoe het met de bewoner is. Deze methode van contact maken sluit aan bij de presentiemethode van Andries Baart, die veel onderzoek deed naar zorg, welzijn en dienstverlening. Hij beschrijft hoe belangrijk het is om als welzijnsmedewerker ‘zichtbaar en present’ te zijn.
Als bewoners niet weten waar zij terecht kunnen met hun hulpvragen of ideeën, waar moeten zij dan naartoe? Door ons Buurtbakkie zijn we zichtbaar in de leefwereld van de Amsterdammer en volgens Andries Baart is het gevolg daarvan, dat we beter te vinden zijn. Ik ben het hiermee eens. Bij de Koperen Knoop is het niet echt duidelijk, dat achter de bakstenen een buurthuis zit. Door met het Buurtbakkie buiten te staan, zijn we toch zichtbaar en vindbaar.
Het is een menselijke methode, die uitgaat van direct contact. En het leuke is, dat je het onderwerp waarvoor je met Buurtbakkie de buurt in gaat, kan koppelen aan een feestdag, een activiteit of een evenement. Elke maand staan buurtwerkers met Buurtbakkie ergens in een buurt in Westerpark.
Als je ons ziet, kom jij dan ook? Misschien kunnen wij samen iets leuks gaan organiseren!
Lunch & Joy in de Horizon..!
Op 11 december kwamen 150 vluchtelingen/asielzoekers van de boot in Westpoort naar ons in de Horizon. De vluchtelingen/asielzoekers kunnen op de boot niet zelf koken en het is daar ook lastig om samen te komen en even zorgeloos te zijn. Om (oorlogs)trauma te verwerken, troost te vinden en eenzaamheid en stress te voorkomen, stellen we ons huis van de wijk graag open en dus nodigden we hen uit. Dit alles op initiatief van buurtbewoner Billy, die altijd enthousiast, actief en vol energie is!
Snel werd contact gelegd en in korte tijd waren er meer dan genoeg mensen voor de lunch. We kwamen al drie keer eerder samen tijdens een diner met een mix van buurtbewoners en Oekraïense vluchtelingen en dit keer verzorgden we een uitgebreide warme lunch voor vluchtelingen van de boot. Deze groep is diverser dan de groepen van de diners en ook de behoeftes bleken verschillend. Dat merkten we bijvoorbeeld aan de verzoeknummers en aan het eten dat hier en daar bleef liggen (niet alle mensen durfden of wilden ons halal voedsel [te] eten). De muziek van de Andalusische band viel erg in de smaak. De muzikanten waren superprofessioneel, speelden geweldige opzwepende muziek en ze speelden goed in op de situatie, er werden veel verzoeknummers gespeeld. Volwassenen en kinderen dansten uitbundig, samen met de buurtbewoners, dat was echt geweldig om te zien!
Kortom, er heerste een supergoede sfeer, er was eten in overvloed, de band bleef lang, de mensen waren vrolijk en de kinderen gingen zelf liedjes zingen met de microfoon. We zijn erg tevreden, we hebben kunnen bieden wat binnen onze macht mogelijk was. Met het minimale budget, een kleine groep buurtvrijwilligers, de grote hoeveelheden voedsel die we gesponsord kregen en de samenwerking met het COA en Stadsdeel West hebben we voor een buurthuis een erg groot evenement kunnen organiseren! Dank iedereen daarvoor en tot de volgende samenwerking! 😊
Zo doen we dat bij Combiwel Buurtwerk..!
Vorig jaar schreef ik al eens over De Nieuwe Route. Ik ben blij dat ik kan melden, dat we in zeer korte tijd successen boeken in en rondom Huis van de Wijk de Koperen Knoop! Nieuwsgierig? Vraag gerust naar de uitkomsten van de gespreksronde en het breed gedragen plan dat wordt besproken en vastgesteld tijdens de besluitvormingsbijeenkomst!
Zaterdag 25 maart is het zover. In de maanden voorafgaand aan de besluitvormingsbijeenkomst vertelden betrokken buurtbewoners en gebruikers van het Huis van de Wijk in individuele gesprekken hun ideeën, zorgen en wensen voor de Koperen Knoop. Ideeën, zorgen en wensen, die leven bij henzelf en bij anderen in de buurt. Tijdens de besluitvormingsbijeenkomst wordt ‘de kwestie’ – dat wat moet worden aangepakt – toegelicht en worden gezamenlijk besluiten genomen, die gericht zijn op het aanpakken van die kwestie. Zo maken de deelnemers samen een breed gedragen plan. Er zijn natuurlijk altijd zaken waar rekening mee moet worden gehouden, zoals de wet, eerder gemaakte afspraken, beleid en beschikbaar budget. Al deze zaken samen vormen het kader dat van tevoren is meegegeven en waarbinnen het breed gedragen plan past.
Zo doen we dat bij Combiwel Buurtwerk! Wanneer in de wijk een kwestie speelt, waar mensen last van hebben, dan gaan we daarover in een ontspannen sfeer met alle belanghebbenden in gesprek, oftewel met iedereen die ‘wakker ligt’ van de kwestie en daarover wil meedenken en meedoen. Als met iedereen individueel is gesproken, komen we samen en gaan we – onder begeleiding van een procesbegeleider – met elkaar in gesprek over de kwestie. Het is de bedoeling dat de groep pas uit elkaar gaat wanneer een gezamenlijk, breed gedragen plan is bereikt! Dit noemen we een besluitvormingsbijeenkomst.
Dit is De Nieuwe Route in een notendop!
Benieuwd naar het gedragen plan voor de Koperen Knoop, dat op 25 maart is vastgesteld?
Vraag het gerust aan de collega’s van Buurtwerk!
Afscheid en initiatieven…
11 februari was voor de Hugo de Grootbuurt een droevige en ook mooie dag. Met heel veel buurtbewoners namen we samen afscheid van onze plotseling overleden actieve Gouden Buur Boerma Kruit. Een kleurrijke Amsterdammer uit Emmen, met groene vingers en een gouden hart.
We hoorden over zijn rol als initiatiefnemer van heel veel projecten en activiteiten voor zijn buurt, van zijn voorzitterschap van de Bewonerscommissie, van zijn rotsvaste overtuiging dat ieder moet kunnen en mogen leven zoals die dat zelf wil, maar wél met respect voor de medemens.
En we zongen met elkaar de toepasselijke tekst van Ramses Shaffy, ‘Laat me’ en ‘Zing, vecht…’.
Het grootste compliment kregen we (wij van Buurtruimte De Nieuwe Reiger) in de woorden van een van zijn oudste vriendinnen, die het Naoberschap wat zij bij ons ervoer, benoemde. “Jullie waren zijn familie”, zei ze tegen de buurtgenoten. En dat was iedereen met haar eens.
Samen aan iemand terugdenken en een lach en een traan delen, is zo helend. Maar wat gaan wij hem enorm missen!
Enkele van de projecten waarvan Boerma de afgelopen jaren – sinds hij door gezondheidsproblemen thuis was komen te zitten – initiatiefnemer was: de bouw van hoge houten bakken in de binnentuin, waarin ook rolstoelgebruikers kunnen tuinieren (dit was een samenwerking met Amsta en IVN, gefinancierd door het Oranjefonds), de realisatie van muurschildering De Tijdgenoten van Hugo de Groot op het transformatorhuisje aan het Bilderdijkpark (hierin trok hij samen op met Tjarda Souwer, de muurschildering is ontworpen en uitgevoerd door Saskia Pfaltzer en gefinancierd uit het Buurtbudget). Verder de acties om mensen de coronaperiode door te helpen door hen af en toe te verrassen met een bescheiden bloemetje aan de deur. Boerma had wel 50 adressen in z’n hoofd van mensen waar hij dan, ook per rolstoel, langsging. Als alternatief voor Kerst 500 – tijdens het eerste coronajaar – vulde hij tasjes met alle onderdelen voor een feestelijke kerstmaaltijd op het hoofdgerecht na, compleet van servetje tot bonbon voor bij de koffie. Samen uit eten initieerde Boerma ook, eerst bij Amsta en later bij de Chinees of De Oude Schaeper. Zijn jongste project was het koken van soep en dan samen lunchen met ouderen en anderen uit de buurt.
Als gangmaker van Lief en Leedstraten had hij voor elke gelegenheid – triest, vrolijk of opbeurend – een kaartje paraat of hij haalde er speciaal een, om het vervolgens persoonlijk te bezorgen, ook als het hondenweer was…
De Nieuwe Route werkt..!
Combiwel Buurtwerk heeft in Amsterdam ruim twee jaar ervaring opgedaan met De Nieuwe Route. Wat is De Nieuwe Route? En wat betekent dat in de praktijk?
Organisaties, instituties en overheden zijn gewend om – met de beste bedoelingen – plannen te maken voor mensen in plaats van met de mensen die zich druk maken over een bepaalde situatie. Bewoners kunnen hierdoor energie en eigenaarschap verliezen. Dit kan leiden tot wantrouwen en minder of geen betrokkenheid. De Nieuwe Route is een manier om een situatie juist samen aan te pakken.
Een aantal collega’s is getraind om De Nieuwe Route toe te passen als er situaties spelen in de wijk. Positieve energie kan ontstaan en eigenaarschap en gedeelde verantwoordelijkheid worden bevorderd bij bewoners, belanghebbenden en partners in het Sociaal Domein.
(Sociaal Domein betreft werk, participatie, zelfredzaamheid, zorg en jeugd).
Hoe werkt dat dan?
Er doet zich een situatie voor. Bepaalde bewoners vinden het belangrijk dat die verbetert, zij liggen er als het ware wakker van en willen zich ervoor inzetten. Zo’n situatie noemen we een ‘kwestie’.
Combiwel Buurtwerk gaat aan de slag!
Buurtwerkers kijken wie ervan wakker ligt. Een startbijeenkomst wordt georganiseerd, daar wordt nogmaals getoetst wat de kwestie is en er wordt een kader geschetst. Een kader is meestal het beschikbare budget, wet- en regelgeving en andere afspraken waar je niet omheen kan. Verder worden de vervolgstappen helder gemaakt. Hierna volgen een-op-een-gesprekken om de kwestie verder te verdiepen. Ook wordt gekeken wie verder nog bij de kwestie betrokken moet worden. Vervolgens wordt er een slotbijeenkomst, oftewel besluitbijeenkomst, georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomst wordt gezamenlijk besloten welke veranderingen nodig zijn, er wordt gewerkt aan een gedragen plan dat past binnen het kader.
Óp naar een situatie die verbeterd is, dankzij de inzet van alle betrokkenen die weer eigenaarschap hebben over datgene wat er voor hen toe doet!
Dus heb je een kwestie? Klop gerust aan bij Combiwel Buurtwerk!
Blij dat je in de buurt bent 😊
Soep is medicijn…
In mijn werkbuurt wonen veel oudere mensen. Dat is fijn, want zij hebben vaak mooie verhalen over hun leven en onze stad in vroegere tijden. Omdat zij al veel van het leven hebben gezien, kunnen ze met een opmerking zaken enorm relativeren, heerlijk. Minder fijn is het om iemand met het toenemen der jaren lichamelijk langzaam achteruit te zien gaan en minder levenslustig te zien worden. Het hoort erbij, maar doet ook pijn.
Soms krijgen mensen een enorme knauw, bijvoorbeeld als ze komen te vallen. Vaak het begin van een periode van moeizaam opkrabbelen en niet meer helemaal de oude worden. Vallen kan verschillende oorzaken hebben. Verminderd zicht, medicijnen, afnemende spiermassa of gewoon een losse stoeptegel.
Kan Buurtwerk helpen met voorkómen (want beter dan genezen)? Jazeker!
Losse tegels kunnen opgemerkt worden tijdens een buurtschouw en gemeld via een app. De gemeente komt dan meestal snel de boel verhelpen. (En zo’n rondje door de buurt levert vaak weer interessante verhalen op, win-win!). Ook kan Buurtwerk helpen met leuke beweegactiviteiten zoeken of opzetten, want wie veel beweegt, houdt zijn spieren langer op peil, waardoor bewegen gemakkelijker en leuker is. Van stoelyoga tot dansen, alles helpt. Ook gezond eten helpt. Een vrijwilliger die lekkere soepen kan koken, is in elke straat wel te vinden.
Vanuit De Nieuwe Reiger wandelt de nieuwe wandelclub met een groeiend groepje deelnemers een uurtje door de buurt. Op een andere dag is er een gezamenlijke lunch met verse soep, telkens van een andere buurtgenoot, rauwkost en boterhammetje erbij, lekker!
Tot slot de medische kwesties. Een buurtwerker is geen dokter, maar kan wel een deskundige uitnodigen om over zulke onderwerpen te praten. Mensen kunnen daarna zelf besluiten of het misschien tijd is voor een bezoekje aan de opticien of apotheek.
En lig je toch eens in de lappenmand en kennen wij je? Dan krijg je een kaartje van onze Lief-en-Leed-gangmaker. Daarover meer in een volgend blog.
Van droom naar werkelijkheid…
Diversiteit & Inclusie, een belangrijk thema in Amsterdam. Ik moet en wil daar iets mee en beet mij hier de afgelopen maanden in vast, samen met een geweldig kundige collega.
Combiwel heeft een droom: een 100% sociale en energierijke buurt. Mooi en zeker vooruitstrevend te noemen, de praktijk echter is weerbarstig. We zien vaak dezelfde mensen die actief zijn, zowel bij de initiatiefnemers als bij de deelnemers. Wie betrek je eigenlijk als buurtwerker in deze diverse stad? Om de gemêleerde doelgroep te kunnen bedienen, moet je een inclusieve organisatie zijn.
Na gesprekken, lezingen, workshops en trainingen kwamen mijn collega en ik tot de conclusie, dat inclusief werken alleen tot zijn recht komt als het is ingebed in de visie en missie van een organisatie. Hoe staat het met het beleid voor Diversiteit & Inclusie bij Combiwel? Dit lijkt ergens op de tekentafel te zijn blijven liggen, dus hier valt nog veel winst te behalen.
Het is belangrijk dat Combiwel onderzoekt hoe het staat met de inbedding van een diversiteit-sensitieve werkcultuur en de praktijk. Tegen welke obstakels lopen we aan? Hoe werf je zo inclusief mogelijk? Dit alles vereist onderzoek. Organisaties zoals de Sociaal-Economische Raad (SER) bieden onderzoek op maat. Dat moet je als organisatie dan wel willen oppakken. Wil Combiwel dat? De wens om te veranderen is er, is er ook sprake van een Combiwelbreed langetermijnperspectief?
Verder is het noodzaak om op zoek te gaan naar de belangrijkste voorwaarde voor inclusie in ons werk als buurtwerker: hoe zien bewoners ons? Bewoners zijn mondig, hebben regelmatig weinig vertrouwen in overheden en welzijnsorganisaties. Hoe de bewoner ons ziet, moet onderdeel worden van het werkproces. Inclusie kan alleen maar tot stand komen als de bewoner waar we voor werken een stem en medebeslissingsmacht krijgt. Om deze weg te bewandelen is De Nieuwe Route een uitgelezen kans, een samensturingsproces met alle betrokkenen. Hierbij moet het duidelijk zijn wie meedoet en wie niet. Inclusie betekent niet, dat iedereen altijd aan alles moet meedoen, dat is niet haalbaar. Iedereen is welkom, niet alles is gepermitteerd. Inclusie gaat over gezamenlijk macht hebben. Pas dan kunnen veranderingen duurzaam zijn en wordt een wens geen lege huls. Geen droom die oplost in dunne damp, maar een droom die werkelijkheid wordt.
Eigenaarschap, hoe zorg je daar voor..?
Het hing al even in de lucht. Tijd voor vernieuwing van de Koperen Knoop. Want hoe staat het eigenlijk met het uiterlijk van het gebouw en hoe het gebruikt wordt en functioneert als Huis van de Buurt?
Aanpak van het uiterlijk, verbouwen, je zou denken dat dit gebeurt door aannemers en architecten, maar wij trekken het verder. Hoe? Door de buurt in een vroeg stadium te betrekken, dus al bij de plannenmakerij. Het gaat hierbij niet alleen om de bewoners, ook om de gebruikers van het buurthuis en eigenlijk om zoveel mogelijk betrokkenen.
Voor onze organisatie is zo’n vernieuwing een uitgelezen kans om betrokkenheid te stimuleren. Het gevoel van eigenaarschap komt niet vanzelf, daar is motivatie voor nodig. Ook moet het besef worden uitgedragen, dat de stem van de bewoner eigenlijk de meest belangrijke is. Daarom moeten we voor het belang van de Amsterdammer, wat ook ons belang is, hen bevragen.
Wat hebben zij nodig om zich meer betrokken te voelen binnen de muren van dit Huis van de Buurt? Wat zijn de behoeften en hoe kunnen wij daar in ons werk op inspelen? Dit gaan we met elkaar bespreken om vervolgens kaders te hebben, waarbinnen we de vernieuwing kunnen inrichten. Voor een duurzame verandering, waar de buurt voordeel uit haalt. Persoonlijk ben ik erg benieuwd hoe de bewoners het zullen vinden om vanaf het begin mee te denken. Een uitdagend, ingewikkeld proces. Met de juiste ondersteuning en begeleiding weet ik zeker dat het een succes wordt.
Onze kick-off is op 1 december. De mensen zijn uitgenodigd en krijgen een berichtje ter herinnering. Vanaf daar gaan we proberen gezamenlijk, als een geheel, de vernieuwing van de Koperen Knoop tot een duurzaam succes te maken. Ik ben zo benieuwd naar de input die bewoners zullen geven om van ons aller Huis van de Buurt een (kleine) pilaar te maken binnen de Staatsliedenbuurt! 😊
Verbinding werkt als een ketting…
Alles is met elkaar verbonden, dat geloof ik echt. Soms is alleen de connectie nog niet gelegd en zijn er verschillende onderdelen nodig om de ketting van verbinding te laten werken.
Het buurthuis is een plek, waar het begin van zo’n verbinding kan ontstaan. Onze rol als Buurtwerk is de omstandigheden om die verbinding aan te gaan zo gunstig en soepel mogelijk te laten zijn. En natuurlijk niet zomaar verbindingen leggen, maar juist op basis van de behoeften en talenten van bewoners. Niet alleen duik je diep in de leefwereld van mensen, je gaat ook samen op zoek naar zingeving. Wat begint met een hulpvraag over iets praktisch, groeit soms uit tot een dieper gesprek.
Zo kwam een bewoner uitleg vragen over een app en gaandeweg de uitleg kwamen we in gesprek over wat we allebei leuk vinden om te doen. Voor mij als buurtwerker is dat een mooie opening om samen te verkennen wat nou eigenlijk zin geeft aan de dagen, aan het leven. Een aanknopingspunt voor verbinding! Los van haar praktische hulpvraag, wilde mevrouw graag iets buitenshuis doen. “Ik heb ‘groene vingers’, dus lekker aan de slag in een tuin zou fijn zijn, maar die heb ik niet.” Samen zochten we contact met Soeptuin Bredius. Er is een afspraak gemaakt en inmiddels is mevrouw daar vrijwilliger en erg tevreden! Zo blij zelfs, dat ze nu regelmatig verse ingrediënten uit de soeptuin naar de Koperen Knoop brengt voor de wekelijkse soepmiddag. Daar weten de keukenprinsessen van het Burenuurtje wel raad mee. En zo stonden laatst dampende kommen met heerlijke, romige venkelsoep op tafel, gemaakt van seizoensgroente uit de soeptuin.
Met dit voorbeeld wil ik graag laten zien hoe je vanuit het buurthuis samen kan bouwen aan een community door kleine bouwstenen te verbinden met elkaar. De coördinator van de soeptuin wil binnenkort afspreken, hij ziet blijkbaar ook kansen, ben benieuwd, fijn samen verder bouwen!
- ← Vorige
- 1
- 2
- 3
- 4
- Volgende →
Buurtwerk Westerpark vertelt... 